ცხინვალის რეგიონში ქალთა პოლიტიკური მონაწილეობა მკვეთრად შეზღუდულია. მართვის სისტემაში ქალთა ჩართულობა განისაზღვრება არა მხოლოდ სამართლებრივი და კულტურული ფაქტორებით, არამედ სოციალური სტერეოტიპებით, რომელიც ქალის როლს უფრო მეტად ოჯახში ხედავს, ვიდრე საჯარო ცხოვრებაში.

სამთავრობო პოზიციებზე ქალების მონაწილეობის შესახებ საჯარო ინფორმაცია და მონაცემები მწირია, თუმცა ცნობილია, რომ პოლიტიკური თანამდებობები ძირითადად მამაკაცებს უკავიათ.

2023 წელთან შედარებით, ე.წ. მინისტრთა კაბინეტში მდგომარეობა გაუარესდა, სადაც მოქმედი 12 მინისტრიდან ოთხ პორტფელს ქალები ინაწილებდნენ.[1] ამჟამად ერთადერთი ქალი მინისტრი რადმილა ძაგოევაა, რომელიც კულტურის მინისტრის თანამდებობას იკავებს.[2] მისი ამ პოზიციაზე დანიშვნა, კიდევ ერთხელ ცხადყოფს, რომ ქალების გავლენა პოლიტიკურ გადაწყვეტილებებზე  მინიმუმამდეა დაყვანილი. ადგილობრივ პარლამენტშიც 34 მანდატიდან მხოლოდ ერთი ეკუთვნის ქალს[3].  

ქალთა მონაწილეობა გადაწყვეტილების მიმღებ პოზიციებზე პრაქტიკულად არ ჩანს, რაც მათ პოლიტიკურ ცხოვრებაში ჩართვის შესაძლებლობებს უგულებელყოფს.[4]

ქალთა პოლიტიკური აქტივიზმის გამორჩეულ მაგალითს ალა ჯიოევა[5] წარმოადგენს, რომელმაც  2011 წლის 27 ნოემბერს ე.წ. საპრეზიდენტო არჩევნების მეორე ტური მთავარი ოპონენტ ანატოლი ბიბილოვს 51,37%-ით მოუგო. ჯიოევამ წინასაარჩევნო კამპანია, მრავალი გამოწვევის, მათ შორის, ძლიერი გარე ზეწოლის ფონზე წარმართა.[6]

ეს ფაქტი ადასტურებს, რომ მიუხედავად ძლიერი გენდერული წინააღმდეგობებისა, ქალებს შეუძლიათ მნიშვნელოვანი როლი შეასრულონ პოლიტიკურ პროცესებში. თუმცა ეს მაგალითი ასევე კარგად წარმოაჩენს ქალთა დისკრიმინაციას. ჯიოევას არჩევნებში გამარჯვების შემდეგ, მოსკოვის მითითებით, გამარჯვებული კანდიდატის მიუღებლობის გამო შედეგები გაუუქმეს და ახალი არჩევნები ჩაატარეს.

სამოქალაქო აქტივიზმი

ცხინვალის რეგიონში სამოქალაქო აქტივიზმი ადგილობრივი ხელისუფლების და ძალოვანი უწყების  მხრიდან კონტროლდება.

რეგიონში არ არსებობს არც ერთი ორგანიზაცია, რომელიც ქალთა უფლებებს დაიცავს. მასშტაბური დევნისა და კონტროლის მიუხედავად, სამოქალაქო აქტივიზმში ქალები ჭარბობენ. მიუხედავად სირთულეებისა, ახალგორში მცხოვრები თამარა მეარაყიშვილი აქტიურად იბრძვის რეგიონში არსებული უსამართლობის წინააღმდეგ, რის გამოც 2016 წლიდან ადგილობრივი ძალოვნების მხრიდან იდევნება და ფიზიკური ანგარიშსწორების მსხვერპლიც გამხდარა.[7]

ოჯახში ძალადობა

ოკუპირებულ ტერიტორიებზე ოჯახში ძალადობა წარმოადგენს ერთ-ერთი რთულ და საზოგადოებაში ტაბუირებულ პრობლემას.[8]

ცხინვალის რეგიონში მცხოვრები ქალები ხშირად ხდებიან ოჯახის და საზოგადოების მხრიდან  ფიზიკური, სექსუალური, ეკონომიკური, ემოციური და ფსიქოლოგიური ძალადობის მსხვერპლნი. ქალებს ამ პრობლემებზე ღიად საუბარი უჭირთ, რადგან საზოგადოებაში არსებობს სტიგმა და შიში სამართალდამცავი ორგანოების მიმართ. უნდა აღინიშნოს, რომ ახალგორში ქალთა მიმართ ძალადობა, განსაკუთრებით მოტაცება ოჯახის შექმნის მიზნით, ფართოდ იყო გავრცელებული. ბოლო პერიოდში ოჯახში ძალადობის სხვა ფორმებისგან განსხვავებით, აღნიშნული პრაქტიკა შემცირდა.[9]

ცხინვალის რეგიონში ძალადობის მსხვერპლი ქალები ვერ იღებენ სათანადო მომსახურებას, რადგანაც არ არსებობს მსხვერპლთა მხარდაჭერის კრიზისული ცენტრები. ოჯახში ძალადობის საკითხზე საზოგადოების დამოკიდებულება ტრადიციულია, რაც ხელს უშლის გამოხატვის თავისუფლებას. ამასთანავე არ არსებობს პრევენციული სამართლებრივი მექანიზმი[10], რომელიც ქალებს ძალადობისგან თავის დაცვაში დაეხმარებოდა. აღსანიშნავია, რომ ოჯახში ძალადობის წინააღმდეგ არსებული კანონი ფორმალური და არაეფექტიანია.

დანაშაულის დაფარვის სურვილიდან გამომდინარე არ არსებობს ოჯახური ძალადობის/ფემიციდის მსხვერპლთა სტატისტიკა. რეგიონში ძალადობის შემთხვევები საკმაოდ ხშირია, მაგრამ ღიად არავინ საუბრობს. ერთ-ერთ რეზონანსულ საქმედ შეიძლება ანა სანაკოევას საქმე მოვიყვანოთ,[11] რომელიც წითელი ჯვრის საერთაშორისო კომიტეტის თანამშრომელი იყო[12] და  აქტიურად მონაწილეობდა შეხვედრებში, რომლებიც სამშვიდობო პოლიტიკის მშენებლობის პროცესს უწყობდა ხელს. ადგილობრივების თქმით, სწორედ  ერთ ერთ ამგვარ ღონისძიებაში მონაწილეობის გამო, 2014 წელს შელაპარაკების ნიადაგზე ზნაურის რაიონის პოლიციის უფროსმა მურმან კულუხოვმა, მას  ცეცხლსასროლი იარაღით სასიკვდილო ჭრილობა მიაყენა.[13]

რეპროდუქციული ჯანმრთელობა

რეგიონში ერთ-ერთი მთავარი გამოწვევას ქალთა სექსუალური და რეპროდუქციული ჯანმრთელობის უფლება წარმოადგენს, რაც  კონტრაცეპტივებზე, სამშობიარო სახლებზე წვდომაში გამოიხატება.[14]

ქალები, რომლებიც არიან ოჯახური ძალადობის მსხვერპლი, შიშის და საზოგადოებისგან ზეწოლის გამო, არ აქვთ შესაძლებლობა, მიიღონ შესაბამისი ფსიქოლოგიური დახმარება.[15] რაც ხშირად ზეგავლენას ახდენს მათ რეპროდუქციულ ჯანმრთელობაზე.

არასათანადო ინფორმირებულობა, სტიგმატიზაცია და ჯანდაცვის სერვისებზე ხელმისაწვდომობის შეზღუდვა, კიდევ უფრო ამძიმებს ქალთა მდგომარეობას.

ეკონომიკური სიდუხჭირე და დასაქმება

სამხრეთ ოსეთში არ არსებობს ქალთა დასაქმებაზე ორიენტირებული პროგრამები. ქალები, რომლებიც ცდილობენ დასაქმებას, ხშირად აწყდებიან დისკრიმინაციისა და დაბალი ანაზღაურების პრობლემას. რაც კიდევ უფრო ამძიმებს ეკონომიკური დამოუკიდებლობის მიღწევის შესაძლებლობას და ზრდის მიგრაციას.

ცხინვალში არ არსებობს შშმ პირთა მზრუნველობის ადგილები, რაც დედებს დასაქმების შესაძლებლობას კიდევ ერთხელ უკარგავს.